“Speelgroep Gelre”: een terugblik
Het Parkje
Op 18 september 1945 werd Tooneelvereeniging Het Parkje opgericht door A. de Bock (“Ome Toon”). Een typische ontwikkeling van na de oorlog: ontspanning zoeken om zo de moed erin te houden en de wederopbouw ter hand te nemen.
De Optimisten
Op 2 oktober 1946 werd de naam gewijzigd in R.K. Tooneelvereeniging De Optimisten. Zeker uit de eerste jaren van toneelvereniging De Optimisten is weinig meer overgebleven. In het gemeentearchief van Roermond bevinden zich nog vier entreebewijzen (uit 1952, 1953 en 1954), waaruit wel duidelijk wordt dat de Optimisten succes hadden met o.a. “De tante van Charlie”. De wortels van De Optimisten liggen in de wijk van het “Park”. De Optimisten speelde(n) in de zaal gelegen naast de H. Hartkerk in de Nassaustraat in Roermond.
Speelgroep Gelre
Het moet in 1954 geweest zijn dat wijlen Jo Hansen een nieuwe naam voor de vereniging voorstelde. Die naam was ‘Speelgroep Gelre’. Vanaf 1955 voert de toneelgroep deze naam dan ook.
Gedurende 75 jaar Speelgroep Gelre is een onafzienbare reeks van toneelstukken opgevoerd, waaronder diverse ambitieuze stukken. Zo werd bij het 35-jarig bestaan in 1980 het stuk “August August August” van Pavel Kohout uitgevoerd in de Oranjerie in Roermond. In 1981 volgde het stuk “De Wijze Kater” van Herman Heijermans. In 1985 was er weer een gedurfd stuk: “Het dievenbal” van Jean Anouil.
En toen… toen werd het even stil rond Speelgroep Gelre. Bekende gezichten verlieten de vereniging, maar de harde kern bleef. Rondom deze basis vormde zich een nieuwe groep van enthousiaste amateur-toneelspelers. De wens om in het dialect te spelen en bekende komedies zelf te vertalen bleek daarnaast een schot in de roos te zijn.
In 1995 vierde men het 50-jarig bestaan met de jubileumvoorstelling “L’Avare” van Molière – in dit geval vertaald door Jan Huyskens als “De Barg”. Tweemaal een bijna uitverkochte Oranjerie was een schitterende beloning voor 50 jaar speelgroep Gelre.
In 1999 werd “Ein leefdesdrama in de Sjoemakerssjtraot” op de planken gebracht in samenwerking met stichting ” Moordzaken: het door Jan Huyskens bewerkte verhaal over de kapper Meulebrook die zijn eigen vrouw vermoorde.
In 2020 bestond Speelgroep Gelre 75 jaar. Waar werd gehoopt op een grootse viering met als klap op de vuurpijl het theaterstuk “De Naas” (beter bekend als ‘Cyrano’), gooide het coronavirus COVID-19 roet in het eten. Maar geen zorgen… er zijn alweer nieuwe plannen in de maak. Houd ons in de gaten voor meer informatie!
Muulkes van Limburgse Federatie Amateurtheater
Genomineerden én winnaars, maar vooral liefde voor toneel
Tijdens de Aovend van ’t Muulke reikt Toneelhuis LFA elk jaar de Muulkes (kusjes) ter stimulering van de Limburgse podiumkunsten uit. De Aovend van ’t Muulke staat in het teken van liefde. Liefde voor toneel. Het hebben en uitspreken van waardering en het geven van een welgemeend schouderklopje voor iedereen die zijn of haar eigen theatergrenzen heeft opgezocht. En elkaar positief stimuleren om het volgende theaterseizoen nóg verder te gaan! We nemen (zeker de laatste paar jaren) niet elk jaar deel aan de jurering, maar wanneer we wél deelnemen hebben spelers vaak de eer genomineerd te worden voor een Muulke. En een enkele keer nam men zelfs de prijs mee naar huis!
2018: Geerte Schmitz | Schaduwprijs voor inzet
Geerte Schmitz, lid van Speelgroep Gelre, heeft tijdens de ‘Aovend van ‘t Muulke’ 2018 de schaduwprijs gewonnen voor ‘de persoon die zich achter de schermen het meest voor het Limburgse amateurtoneel heeft ingezet’. Dat Geerte deze prijs meer dan verdiend heeft kunnen wij alleen maar volledig beamen!
2017: De Twelfde Nach, of Waatse Wils | Vormgeving (Nominatie)
Genomineerd voor ‘Meest opvallende vormgeving’ werden:
- Hets, Knodder en Knets! door Toneelvereniging De Vrije Spelers (America)
- Code Oranje in de WeWa door Toneelgroep Spot aan (Wessem) – Winnaar
- De Boot in door Toneelvereniging Voor ’t Voetlicht (Puth)
- De Twelfde Nach, of Waatse Wils door Speelgroep Gelre (Roermond)
2015: Nominaties voor Frank Vossen als kardinaal Tyrani & ‘Bok en Geit’ van Geerte Schmitz & Bert Kop
Genomineerd voor ‘Meest opvallende man in een kleine rol’ werden:
- Patrick Zutt als Edward in ‘Licht van de Duisternis’ door Productiegroep Mesjogge, onderdeel van JeugdTheaterSchool Landgraa
- Frank Vossen als Kardinaal Tyrani in ‘De dag dat de Paus ontvoerd werd’ door Speelgroep Gelre (Roermond)
- Erick van Heugten als ‘Alziende’ in ‘De Flat van Jet’ door Volkstheater Kerkrade (Kerkrade) – winnaar
- Bart Janssen als Sjaak in ‘Tatáá Tatáá’ door Sociëteit de Flarussen (Blerick)
- Paul Klaassens als Prins Roderick van Oranje-Nassaustraat in ‘Lang en Gelökkig’ door Theatergroep Stella Duce
Genomineerd voor meest bijzondere initiatief werden dit jaar ook:
- ‘Bok & Geit’ door gelegenheidsduo Bert Kop en Geerte Schmitz (beiden lid van Speelgroep Gelre)
- ‘Toneel op je Bord’ door Toneelvereniging Tovri (Meterik) – Winnaar
- ‘De Kleine Zeemeermin’ door Toneelvereniging Tovri (Meterik)
2013: Marie-Anne Breuer wint als Toinette | Nominatie voor Mieke Berden als Béline
D’n Aovend van ‘t Muulke 2013 was een onvergetelijke theatrale avond voor toneelminnend Limburg, en in het speciaal voor Speelgroep Gelre. Op vrijdag 14 juni organiseerde de LFA D’n Aovend van ‘t Muulke in het Munttheater in Weert. Het afgelopen theaterseizoen stonden er weer prachtige voorstellingen op de planken. Zoals ieder jaar heeft een professionele en vakkundige jury veel voorstellingen bekeken. De jury heeft uiteindelijk een aantal zeer bijzondere voorstellingen en zeer verrassende acteurs en actrices genomineerd voor een ‘Muulke’. In totaal werden acht prijzen uitgereikt. Gelre was zelfs tweemaal genomineerd, waarvan één gelukkige het Muulke mee naar huis mocht nemen.
Genomineerd voor ‘Beste vrouwelijke grote rol’ werden:
- Esther Jacobs als ‘Erica Wezel’ in ‘Bajesbonje’ door Poespas (Hegelsom)
- Marie-Anne Breuer als ‘Toinette’ in ‘De Ingebeelde Zieke’ door Speelgroep Gelre (Roermond) – Winnaar
- Marian Schulpen als ‘Mevrouw Verdoodt’ in ”t is neit waat ut liek’ door Euverhaove (Sittard)
Genomineerd voor ‘Beste vrouwelijke kleine rol’ werden:
- Daniëlle Steeghs als ‘Gaby’ in ‘Schandaal in Mariënthal’ door Silhouet (Venlo)
- Marian Naus als ‘Lucille’ in ‘Schandaal in Mariënthal’ door Silhouet (Venlo)
- Mieke Berden als ‘Béline’ in ‘De ingebeelde zieke’ door Speelgroep Gelre (Roermond)
- Hilde Coumans als ‘Nan’ in ”t Is neet waat ’t liek’ door Euverhaove (Sittard)
- Lia Swagers, Annemiek Huberts en Nicole Roumen als ‘IeneMieneMutte’ in ‘Die van Addams’ door Spot-Licht (Haelen)
2012: Nominatie Ton Hensen als George Pigden
Genomineerd voor ‘Beste man in een grote rol’ werden:
- Guy Derks als Jan-Willem, de gestreste zakenman, in Bos Op Je Pad, door Theater Kleinkunst i.s.m. de Vrije Spelers uit America
- Henk Litjens als dokter Zubritski in Dwazen, door de Vrije Spelers uit America
- Kees Sommer als Hamlet in Hamlet, door KIEK uit Kerkrade
- Rob Allard als Hubert Weigergangs in Pappie hier ben ik, door Spelenderwijs uit Velden
- Ruud van Rhee als Brian Rutten in Retour Aafzender, door Tosjopa uit Tegelen
- Ton Hensen als George Pigden in Eine Ongerein, door Speelgroep Gelre
Jac Rijks. Benoemd tot ere-lid
6 juni 2023
Het was 1982 “De Suprise” of 1983 in “een schatkamer vol geluk” dat Jac voor het eerst op de bühne bij Speelgroep Gelre verscheen en hij bleef dat ook doen tot en met “De tante van Charlie” in 2018.
In 1990 verkeerde Speelgroep Gelre in zwaar weer, veel oud gediende hadden afscheid genomen van de vereniging en de voorstelling “Fatale Druppels” werd ons fataal met een bedroevend aantal bezoekers ergens in een zaal in Leeuwen op Moederdag.
Wat bleef waren een paar gemotiveerde jonge honden Jac en Ton, twee oud tantes Tilly Müller en Riek Rietra, Kitty en Marcel Winges en Jo Maessen om de koers van Gelre weer opnieuw uit te zetten. Er kwamen gelukkig nieuwe spelers bij een van de eerste was Doreth.
Veer gaon plat;
1991 “Dao geit de broed” dialecttoneel en dan ook nog kluchten, het was wel wennen voor hem. Maar ook hier had hij talent voor. Alhoewel “the importance of being earnest” van Oscar Wilde ook geen slechte keuze zou zijn geweest.
Behalve als speler en bestuurslid was hij ook de graficus, binnen de vereniging, die voor iedere productie weer een fantastisch affiche ontwierp.
Een film carrière is het helaas niet geworden, zijn bijrol in de voor een Gouden Kalf genomineerde film “ Het Galgenven” wel heeft hem een plaats in de database van “Het Gouden Kalf” opgeleverd. Bij zijn 25 jarig jubileum heeft hij aangegeven dat er geen uiterlijk vertoon hoefde te komen, er werd hem wel een artikel in De Limburger aangeboden.
Soms speelt het lot je wel eens parten en is het niet altijd je leeftijd die je voor de voeten loopt. Helaas voor Jac was het zijn gezondheid dat hij moest stoppen met toneelspelen iets wat hij met hart en ziel deed, zelfs bij twee verenigingen.
Na dik 35 jaar toneel te spelen heeft hij afscheid genomen van de bühne. Wij, spelers en bestuur, van Speelgroep Gelre laten hem niet zomaar gaan en grijpen terug op een oude traditie binnen de vereniging en bieden hem het Erelidmaatschap aan. De rest van zijn leven is hij uitgenodigd om alle tientallen productie van Speelgroep Gelre te mogen bezoeken en als hij wil ook zo nu en dan een repetitie.